23 kwietnia 2024


Uważany za najlepszy samochód wojskowy świata, produkowany przez AM General Corporation, Humvee przechodzi do historii. Jego następcą został, wyłoniony 27 sierpnia w konkursie, JLTV Oskosh.

Ryszard Romanowski

Tym samym żołnierze amerykańscy po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej zasiądą w pojazdach, których producent nie miał związków z legendarnym Jeepem.
W 1941 roku armia USA rozstrzygnęła konkurs na lekki wojskowy samochód wielozadaniowy. Pojazd miał przewozić trzech żołnierzy z uzbrojeniem, transportować niewielkie ładunki i mieć możliwość ciągnięcia dwukołowej przyczepki. Ponadto, dzięki dołączalnemu napędowi na cztery koła powinien dobrze radzić sobie z różnorodnym terenem i pokonywać brody. Po przeprowadzeniu wielu testów najlepszy okazał się prototyp firmy Bantam.

Bantam
Bantam

Niestety ta niewielka firma nie gwarantowała wymaganej wielkości produkcji. Dokumentację przekazano firmom Willys-Overland i Ford. Niebawem setki tych samochodów trafiło do armii alianckich, a w ramach pomocy militarnej również do ZSRS. Samochód oficjalnie nazywano General Purposes lub częściej skrótem G.P. Błyskawicznie zaczęto nazywać go „jeep” nieco upraszczając angielską wymowę skrótu. Niebawem nazwa jeep zaczęła pojawiać się na piśmie. Nikt zapewne nie zdawał sobie sprawy, że powstaje nowa marka samochodowa. Jedne z pierwszych na świecie zaprojektowanych specjalnie dla wojska samochodów doskonale zdały egzamin i obrosły w wiele legend. Mocne, proste w obsłudze, służą swoim kolejnym właścicielom do dzisiaj. Po wojnie powstały wersje cywilne oraz kolejne, coraz bardziej rozwinięte, modele samochodów wojskowych. Amerykańskie firmy przechodziły różne losy. W latach pięćdziesiątych Willys-Overland został wykupiony przez koncern Kaiser. Dobrze radząca sobie na rynku marka Jeep trafiła do koncernu American Motors Corporation, a po jego upadku – do Chryslera. Wojsko nadal wybierało Jeepy lub wywodzące się również z pierwszego projektu G.P. modele Forda.
Tymczasem koncern Kaiser podkreślając swoje, a raczej wykupionej firmy Willys-Overland osiągnięcia w produkcji pojazdów wojskowych, wyodrębnił ze swoich struktur markę specjalizującą się w ich projektowaniu i produkcji. Tak powstała AM General Corporation.
Już w połowie lat siedemdziesiątych wiadomo było, że rozwijanie konstrukcji klasycznego Jeepa w żaden sposób nie jest w stanie sprostać potrzebom ówczesnego pola walki. Już w 1979 roku w AM General rozpoczęto prace projektowe nad zupełnie nowym samochodem wojskowym. Armia ogłosiła konkurs, który wygrał w 1985 pojazd zwany High Mobility Multi Pupose Wheeled Vehicle firmy AM. Powtórzyła się historia Jeepa i najnowszy produkt szybko zdobył potoczną nazwę Humvee.


cały artykuł dostępny jest w wydaniu 9 (96) wrzesień 2015