W zakresie konstrukcji spawanych od dawna próbuje się powiązać wymagania projektowe (klasy konstrukcji) z wymaganiami produkcyjnymi, w zakresie kontroli i badań oraz organizacji wytwarzania i kontroli. Od wielu lat również trwa spór czy uprawnienia do projektowania konstrukcji stalowych powinni mieć mechanicy czy budowlańcy.
Ryszard Jastrzębski, Ilona Pawlik
Gdy projekt trafia na przetarg, gdzie liczy się cena wykonania konstrukcji, bardzo ważne jest kwalifikowanie wykonawców i ograniczanie przetargu do uprawnionych firm. Wykonywanie typowej konstrukcji budowlanej przez wysoko wykwalifikowanych pracowników zakładu energetyki niepotrzebnie podwyższyłoby koszt jej wykonania. Podobnie prefabrykowanie konstrukcji przez firmę montażową jest zbyt drogie. Wykonywanie powtarzalnej konstrukcji kontenerów czy szklarni przez firmę z uprawnieniami do jednostkowej produkcji też będzie nieopłacalne. W przypadku tego typu konstrukcji ważne jest, aby firma posiadała fachowców, którzy najpierw wykonają odpowiednie oprzyrządowanie, a następnie rozpoczną produkcję seryjną. Warto też mieć orientację w kwalifikacjach poszczególnych zakładów co do ich możliwości wykonywania różnych konstrukcji.
W latach 80-tych na Politechnice Gdańskiej opracowano normę PN-87/M-69008 dzielącą konstrukcje mechaniczne na 3 klasy. Równocześnie opracowano odpowiadającą jej normę PN-87/M-69009 wprowadzająca podział zakładów pracy na 3 grupy I, II, III, które mają kwalifikacje do wykonywania odpowiednich konstrukcji (tabela 1). Norma ta obok poziomu jakości uwzględnia wielkość zakładu i ilość obliczeniowych spawaczy przypadających na jedną osobę nadzoru spawalniczego. W zależności od ilości spawaczy obliczeniowych, uwzględniając spawalność materiału, odpowiedzialności i seryjności produkcji, zakłady podzielono podobnie jak w Niemczech na zakłady małe i duże. Ponieważ w Polsce zakład mały grupy I był uważany za lepszy niż zakład duży grupy II, a np. w Niemczech zakład duży był poważniejszy toteż na rynku krajowym i wschodnim posługiwano się grupą zakładu, w przypadku eksportu wielkością zakładu.
Norma ta (PN-87/M-69009) opierała się na działach: głównego mechanika, kontroli jakości, głównego konstruktora i dziale głównego spawalnika.
cały artykuł dostępny jest w wydaniu 9 (48) Wrzesień 2011
19 kwietnia 2024
Porównanie klas konstrukcji spawanych
Specjalistyczny portal inżynierski dla osób zaangażowanych w tworzenie produktów – maszyn, urządzeń, mechanizmów, podzespołów, części, elementów itd. – od koncepcji do ostatecznego wykonania.