19 kwietnia 2024

Nie było nowych projektów i nie było też na nie pieniędzy. Próbowano zaradzić sytuacji sprzedając prawa do marki CZ włoskiemu producentowi Cagiva, jednak gdy ta firma popadła w kłopoty finansowe w 1997 roku produkcję motocykli w Strakonicach zakończono, skupiając się na wytwarzaniu podzespołów do samochodów, narzędzi i łańcuchów. W sporcie zaznaczyła się CZ znacznie.

cz 250
CZ 250 był produkowany do wybuchu II wojny światowej

Praktycznie każdy, kto uprawiał w Polsce motocross w latach 70- i 80-tych musiał jeździć motocyklem tej marki. Tak samo było zresztą w innych krajach „demoludów” z wyjątkiem NRD, ale choć fabryka MZ robiła wyczynowe motocykle w nieporównanie mniejszej ilości niż CZ, wschodnioniemieccy zawodnicy również używali czeskich.

cz 125
Po wojnie robiono „125”. W 1945 model A, od 1947 model B (na zdjęciu).

W rajdach szybkich (dzisiejsza nazwa – enduro) królowała Jawa, ale cały motocross w KDL-ach napędzała CZ. Crossowe silniki CZ 513 (250 cm3) i 516 (125 cm3) były używane również w wyścigach. Ale czeska marka osiągała również sukcesy miary światowej.

jawa cz 250
W roku 1957 połączono obie czeskie fabryki motocyklowe. Na zdjęciu Jawa-CZ 250 z tego okresu.

cz model 502
W latach 60-tych w Europie królowały skutery. Robiła je też CZ – model 502 z silnikiem 175 cm3.

cz model 505
Prototyp karoserii do trzykołowca, model 505 z lat 60-tych, również z Českej Zbrojovki.

Tytuły motocrossowych mistrzów świata na CZ zdobyli Belg Joel Robert (kl. 250 – 1964, 1968, 1969), Rosjanin Wiktor Arbekow (kl. 250 – 1965), Niemiec Paul Friedrichs (kl. 500 – 1966, 1967, 1968). Bardzo ciekawe są też konstrukcje wyścigowe tej marki – motocykle z czterosuwowymi silnikami z wieloma nowatorskimi rozwiązaniami.

cz 477
CZ 477 z silnikiem 175 cm3 była popularna również w Polsce

cz 350
Te motocykle czasami jeszcze można spotkać i u nas na ulicy – CZ 350 model 472.06 z roku 1984

cz 175
Pięknie odrestaurowana maszyna CZ 175 z 1936 roku

Maszyny te były wykonywane jednostkowo w specjalnym dziale, powołanym do życia w 1949 roku. W Polsce najbardziej znanymi motocyklami CZ były modele 250 cm3 typ 475, produkowane w latach 60-tych (podobne do Jawy 250), 250 cm3 typ 980 z lat 70-tych, a na ulicach można jeszcze czasami spotkać 350 cm3 typ 472.06 z dwucylindrowym silnikiem.

Włodzimierz Kwas



artykuł pochodzi z wydania 3 (90) marzec 2015