Prawie połowę przypadków wszelkich zagrożeń dla pracowników w miejscu pracy stanowi hałas. W świetle ostatnich badań wpływ hałasu na zdrowie pracownika, ale też na każdego człowieka, jest bardzo duży. Jest wiele przepisów i norm, które ustalają dopuszczalne natężenie hałasu i starają się redukować jego negatywny wpływ, jednak efekty tych działań są na razie małe.
Aleksander Łukomski
Hałas określają dwa parametry: natężenie dźwięku, wyrażane w decybelach (dB) i częstotliwość (ciśnienie akustyczne), wyrażana w hertzach (Hz). Na podstawie różnic w częstotliwości drgań
można wyróżnić:
- hałas infradźwiękowy, odczuwalny mimo że nie możemy go usłyszeć; jego częstotliwości drgań są niższe od 20 Hz;
- hałas słyszalny, o częstotliwości z przedziału 20-20000 Hz;
- hałas ultradźwiękowy – podobnie jak infradźwiękowy jest niesłyszalny, o częstotliwości ponad 20000 Hz.
Jak wynika z danych GUS, na ogólną liczbę 590 tys. pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia czynnikami szkodliwymi, około 230 tys. pracowników narażonych jest na hałas. W wyniku długotrwałej, wieloletniej ekspozycji na hałas, o natężeniu dźwięku powyżej 80 dB, zazwyczaj dochodzi do nieodwracalnego, trwałego ubytku słuchu (trwały ubytek słuchu może być również
efektem jednorazowej ekspozycji na hałas, jeśli jego szczytowy poziom ciśnienia akustycznego przekroczy wartość 135 dB).
Pozasłuchowe skutki oddziaływania hałasu na organizm ludzki prowadzą do zaburzeń funkcjonowania układu oddechowego, krążenia (nadciśnienia), układu pokarmowego (np. choroba
wrzodowa żołądka) i zaburzania działania innych narządów. Hałas oddziałuje również negatywnie na układ nerwowy. Ponadto hałas obniża percepcję różnych innych sygnałów dźwiękowych, co
nie tylko utrudnia porozumiewanie się, ale przed wszystkim zwiększa ryzyko wypadków w hałaśliwym środowisku pracy.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami podanymi w Rozporządzeniu MPiPS z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833) oraz zgodnie z wymaganiami normy PN-N-01307:1994 dopuszczalne wartości hałasu ze względu na ochronę słuchu są następujące: poziom ekspozycji na hałas odniesiony zarówno do ośmiu godzin dziennie, jak i tygodnia pracy, nie może przekraczać 85 dB.
Decybele występują w skali logarytmicznej, co oznacza, że zmiana np. o 10 decybeli wywołuje wrażenie podwojenia głośności.
Cały artykuł dostępny jest w wydaniu 5/6 (188/189) Maj/Czerwiec 2023
pobierz pdf
